Kluczowa odpowiednia organizacja

Zgodnie z ustawą o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, w której mowa o pakiecie pomocy dla gospodarki, Wojewódzkie Urzędy Pracy, w ramach realizacji zadań Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, miały wypłacać należności stanowiące dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników w przypadku wystąpienia u przedsiębiorcy spadku obrotów gospodarczych. –Od początku obowiązywania ustawy, przedsiębiorcy zawnioskowali u nas o ponad 2,2 mld złotych i kwota ta stale rośnie. Na początku września suma kwot, na jaką opiewały wszystkie pozytywnie ocenione wnioski zbliżała się do 2 miliardów – mówi Grzegorz Sikorski, dyrektor Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Katowicach.

Katowicki WUP pod względem wysokości i skuteczności, realizacji wsparcia w ramach „tarczy antykryzysowej” należy do krajowej czołówki. –Postawiliśmy na szybki kontakt z przedsiębiorcami. Oczywiście zdarzały się przypadki, że wnioski wymagały poprawy lub uzupełnienia. Każdy wnioskujący miał jednak swojego opiekuna, który od początku do końca prowadził daną sprawę. To rozwiązanie było kluczowe, ponieważ znacznie przyspieszało cały proces od momentu wpłynięcia wniosku, do realizacji przelewu – tłumaczy wicedyrektor WUP Tomasz Górski i dodaje: - Od początku doskonale zdawaliśmy sobie sprawę, że w sytuacji kiedy gospodarka stanęła z powodu pandemii, szybkość w realizacji ustawowych instrumentów pozwoli przedsiębiorcom przetrwać najtrudniejszy moment.

Pakietem w kryzys

Z pomocą w trudnej sytuacji przyszły także środki z Unii Europejskiej. Na wsparcie pracodawców w utrzymaniu miejsc pracy przewidziano bowiem uruchomienie środków Europejskiego Funduszu Społecznego z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego jak i Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój (zarządzanego z poziomu krajowego). W ten sposób skonstruowano II filar Śląskiego Pakietu dla Gospodarki – specjalnego programu, którego inicjatorem był marszałek województwa śląskiego Jakub Chełstowski. Pakiet to w  sumie pięć filarów, na które złożyła się kwota ponad 1,4 mld złotych dodatkowej pomocy.

II filar poświęcony jest w całości rynkowi pracy. Zupełną nowością było dofinansowanie do wynagrodzeń. Działało na nieco innych zasadach jak to z FGŚP, bo wysokość wsparcia była uzależniona od wielkości spadku obrotów gospodarczych u przedsiębiorcy. Środki na ten cel w wysokości 279 mln zł katowicki WUP przekazał Powiatowym Urzędom Pracy. –Na szczęście dość szybko udało się wprowadzić w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Śląskiego oraz Programie Operacyjnym Wiedza Edukacja Rozwój możliwości finansowania wynagrodzeń. Wsparcie dedykowano dla MŚP, osób samozatrudnionych i organizacji pozarządowych – tłumaczy Piotr Kucharski, naczelnik Wydziału Zarządzania EFS w Wojewódzkim Urzędzie Pracy w Katowicach.

Wśród kolejnych instrumentów znalazły się: dofinansowanie szkoleń dla MŚP do 80 proc. kosztów (wsparcie dostępne w ramach Podmiotowego Systemu Finansowania Usług Rozwojowych. Szacowana kwota na te działania to 105 mln zł), subsydiowane zatrudnienie oraz staże (wsparcie pozwala zmniejszenie kosztów zaangażowania personelu po stronie przedsiębiorcy. Szacowana kwota na te działania to 57,5 mln zł) oraz dotacje na rozpoczęcie działalności gospodarczej i działania outplacement (ze wsparcia mogą skorzystać na przykład osoby zwolnione z pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy. Skierowane jest między innymi do osób, które na skutek trudnej sytuacji rynkowej pracodawców zostali zwolnieni z pracy. Szacowana kwota na ta działania to prawie 65 mln zł).

Podobne instrumenty, zgodnie ze specyfiką POWER są adresowane do osób poniżej 30 roku życia. Na staże, szkolenia, subsydiowane zatrudnienie i dotacje na otwarcie działalności gospodarczej dla osób młodych przewidziano w sumie około 96 mln złotych.

Pomoc w liczbach

O skali dotychczasowego wsparcia najlepiej świadczą liczby. Zgodnie z danymi z początku września, dzięki pomocy z FGŚP udało się dofinansować wynagrodzenia dla 466 183 pracowników. Natomiast od uruchomienia ŚPdG, WUP w Katowicach wsparł 62 857 firm na kwotę 411 566 522 zł (dotyczy ona świadczeń wypłaconych przez Powiatowe Urzędy Pracy na dofinansowanie wynagrodzeń pracowników MSP oraz części kosztów prowadzenia działalności dla mikroprzedsiębiorców).

- Skala pomocy jest niebagatelna. Pierwszy raz w historii przyszło nam mierzyć się z tak poważnym kryzysem. Cały czas realizujemy wnioski, które zgodnie z aktualnymi przepisami ustawy mogą wpływać do 27 września. Kwota wypłaconych środków i liczba osób objętych pomocą będzie z całą pewnością wyższa – zauważa Aneta Golimowska, naczelnik Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w katowickim WUP.

- O 173 procent wzrosła liczba wniosków składanych do Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Katowicach po wprowadzeniu „tarczy 4.0”, która zdecydowanie ułatwia przedsiębiorcom ubieganie się o rządową pomoc na łagodzenie skutków epidemii COVID-19 – powiedziała Alina Nowak, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej podczas briefingu prasowego w katowickim WUP, organizowanego przy okazji nowelizacji ustawy. Minister podkreśliła, że w całym kraju kwota tarczy antykryzysowej przekroczyła wówczas 105 mld złotych co pozwoliło objąć wsparciem 5 mln pracowników.

Zdaniem minister Aliny Nowak publiczne służby zatrudnienia stanęły na wysokości zadania, ponieważ wspólnymi siłami udało się uratować setki tysięcy miejsc pracy.

Informacja o wnioskach do FGŚP (dane na 6 października 2020 r.)
Liczba złożonych wniosków: 9 109
Suma zawnioskowanych kwot to: 2 345 610 782,91 zł
Suma osób do objęcia wsparciem we wszystkich złożonych wnioskach: 562 229 pracowników

Suma kwot na jakie opiewają wszystkie pozytywnie ocenione wnioski: 2 080 579 902,93 zł
Suma osób objętych wsparciem we wszystkich pozytywnie ocenionych wnioskach: 511 749 pracowników
Suma kwot przelewów na konta bankowe przedsiębiorców, których wnioski zostały zaakceptowane: 17 213 przelewów o łącznej wartości 1 993 654 830,79 zł

źródło: Biuletyn Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Katowicach "Śląskie. Rynek Pracy" nr 3/2020